თამარ მეცხვარიშვილი რეფლექსია

                       რეფლექსია   

I  სასწავლო პროცესის მართვა

   მოსწავლეთა საჭიროებების გათვალისწინებით  ვთანამშრომლობ მათ მშობლებთან, კოლეგებთან. ვარკვევ მოსწავლეთა ძილიერ მხარეებს და ვეხმარები ამ უნრების გასანვითარებლად. კომუნიკაციის დროს ვიყენებ აქტიური მოსმენის მეთოდს, ვეკითხები დამაზუსტებელ შეკითხვებს, დიდ ყურადღებას ვაქცევ არავერბალურ მანიშლებლებს. მოსწავლეებთან ვსაუბრობ მათთვის გასაგები ენით, უცხო სიტყვებისა და ტერმინების განმარტებით. ვიყენებ შესაბამის ხმის ტონს, თვალით კონტაქტს, ჟესტიკულაციას. არავითარი სტერეოტიპი და წინასწარ ჩამოყალიბებული განწყობა ჩემთვიდ მნიშვნელოვანი არ არის, მნიშვნელოვანია მხოლოდ მათი პიროვნული ღირსება და უნიკალურობა. ხელს ვუწყობ ყველა მოსწავლის განვითარებას წახალისებით, მის ძლიერ მხარეებზე აქცენტირებით, საჭირო და დროული რეკომენდაციებით. ვინტერესდები მოსწავლის სასწვლო, ემოციური და სოციალური პრობლემებით, ვაძლევ მოსწავლეებს საშუალება კარგად გაიცნონ ერთმანეთი, ამისათვის ვიყენებ ბარათებს, რომელზეც წერენ საკუთარ ოჯახზე, საკუთარ თავზე და უცვლიან ერთმანეთს. ვიყენებ დიალოგს ურთიერთობის გაუმჯობესებისათვის. მაგალითად: ერთ-ერთ მოსწავლეს არ გაუჩნდა სურვილი შემაჯამებელი სამუშაოს შესრულების, მოსწავლესთან დიალოგის გამართვით, რაც მის სოციალურ და პირად ცხოვრებას შეეხებოდა მას გაუჩნდა ნდობა და მოტივაცია თავადაც დაესვა შეკითხვები შიშის გარეშე. ურთიერთ გაგების შემდეგ მოსწავლემ გააგრძელა შემაჯემებელი სამუშაო.დიალოგის მეთოდს ვიყენებ კლასის წინაშე ალტერნატიური პასუხების მისაღებათ. მაგალითად: მოსწავლეებს ვაძლევ შეკითხვას როგორი კლიმატი იქნებოდა საქართველოში რომ არ იყოს შავი ზღვა და ვიღებ უამრავ ალტერნატიულ პასუხს.

ურთიერთ პატივისცემის გამტკიცების მიზნით გავაგრძელებ თანამშრომლობას მოსწავლეებთან, მშობლებთან, კოლეგებთა. წავიკითხავ საჭირო სამეცნიერო ლიტერატურას. დავესწრები კოლეგებს და მოვახდენ ფოკუსირებულ დაკვირვებას.

1-ლი 

   მოსწავლეთა საჭიროებების გათვალისწინებით  ვთანამშრომლობ მათ მშობლებთან, კოლეგებთან. ვარკვევ მოსწავლეთა ძილიერ მხარეებს და ვეხმარები ამ უნრების გასანვითარებლად. კომუნიკაციის დროს ვიყენებ აქტიური მოსმენის მეთოდს, ვეკითხები დამაზუსტებელ შეკითხვებს, დიდ ყურადღებას ვაქცევ არავერბალურ მანიშლებლებს. მოსწავლეებთან ვსაუბრობ მათთვის გასაგები ენით, უცხო სიტყვებისა და ტერმინების განმარტებით. ვიყენებ შესაბამის ხმის ტონს, თვალით კონტაქტს, ჟესტიკულაციას. არავითარი სტერეოტიპი და წინასწარ ჩამოყალიბებული განწყობა ჩემთვიდ მნიშვნელოვანი არ არის, მნიშვნელოვანია მხოლოდ მათი პიროვნული ღირსება და უნიკალურობა. ხელს ვუწყობ ყველა მოსწავლის განვითარებას წახალისებით, მის ძლიერ მხარეებზე აქცენტირებით, საჭირო და დროული რეკომენდაციებით. ვინტერესდები მოსწავლის სასწვლო, ემოციური და სოციალური პრობლემებით, ვაძლევ მოსწავლეებს საშუალება კარგად გაიცნონ ერთმანეთი, ამისათვის ვიყენებ ბარათებს, რომელზეც წერენ საკუთარ ოჯახზე, საკუთარ თავზე და უცვლიან ერთმანეთს. ვიყენებ დიალოგს ურთიერთობის გაუმჯობესებისათვის. მაგალითად: ერთ-ერთ მოსწავლეს არ გაუჩნდა სურვილი შემაჯამებელი სამუშაოს შესრულების, მოსწავლესთან დიალოგის გამართვით, რაც მის სოციალურ და პირად ცხოვრებას შეეხებოდა მას გაუჩნდა ნდობა და მოტივაცია თავადაც დაესვა შეკითხვები შიშის გარეშე. ურთიერთ გაგების შემდეგ მოსწავლემ გააგრძელა შემაჯემებელი სამუშაო.დიალოგის მეთოდს ვიყენებ კლასის წინაშე ალტერნატიური პასუხების მისაღებათ. მაგალითად: მოსწავლეებს ვაძლევ შეკითხვას როგორი კლიმატი იქნებოდა საქართველოში რომ არ იყოს შავი ზღვა და ვიღებ უამრავ ალტერნატიულ პასუხს.

ურთიერთ პატივისცემის გამტკიცების მიზნით გავაგრძელებ თანამშრომლობას მოსწავლეებთან, მშობლებთან, კოლეგებთა. წავიკითხავ საჭირო სამეცნიერო ლიტერატურას. დავესწრები კოლეგებს და მოვახდენ ფოკუსირებულ დაკვირვებას.

2-ე   

 მოსწავლეთა  თანასწორუფლებიანობის უზრუნველყოფისათვის კლასში ვქმნი თანამშრომლობით გარემოს. ხშირად ვიყენებ დისკუსიის მეთოდს.ვახსენებ დისკუსიის წარმართვის წესს,პატივი სცენ განსხვავებულ პოზიციას, თვალსაზრისს. მიზნის მისაღწევად ვქმნი კეთილგანწყობილ და ღია გარემოს,მოსწავლეებს არ აქვთ შიში განსხვავებული აზრის დაფიქსირებისა. ვუბიძგებ თავიანთი მოსაზრება განამტკიცონ არგუმენტირებული მსჯელობით. მაგალთად როცა დისკუსია კულტურულ გლობალიზაციაზე გავმართე მოსწავლეებს აზრის თამამად გამოთქმისაკენ ვუბიძგე,ვარ ყურადღებით ,რათა კამათი კომფლიქტში არ გადაიზარდოს.დისკუსიის დროს ვარ კეთილგანწყობილი, პარტნიორი, თანამშრომელი.რელიგიური  შეხედულებების გასარკვებლად ვგეგმავ აქტივობებს წყვილებში. მოსწავლეებს ვთხოვ გაუზიარონ ერთმანეთს ქრისტიანული რელიგიის რიტუალებიდან რას ასრულებს მისი ოჯახი,არის თუ არა თვითონაც ჩართული, სხვა რელიგიების გაცნობით მიმყავს დასკვნამდე რომ ყველა აღმსარებლობის ადამიანი პატივსაცემია . ქრისტიანობის სხვა მიმდინარეობის მოსწავლეებს ვიყენებ, როგორც რესურსს(მაგალითად იეღოვას მოწმეებს) ვაძლევ საშუალებას გვიამბონ თავისი რწმენის შესახებ. მე ვარ მაგალითი მოსწავლეების მიმართ პატივისცემისა,ამასვე მოვითხოვ  მათგან  ერთმანეთისა და მასწავლებლებისადმი.  ცნობადი ადამიანების ცხოვრებისეული მაგალითების მოყვანით (პაატა ბურჭულაძე,ჯეკი ჩანი, ანჯელინა ჯოლი) ვახდენ მათში ურთიერთდახმარებისა და თანადგომის უნარის განვითარებას.     ამ   მიმართულებით ჩემი მუშაობის გასაძლიერებლად    მოვიძიებ ინფორმაციას ინტერნეტში ამ მხრივ საინტერესო ადამიანებისა და ასევე ჩვენს ირგვლივ       მყოფ სიკეთის მქნელ  ადამიანების   შესახებ და      გავაცნობ მოსწავლეებს. წავახალისებ ამ მიმართულებით თუნდაც უმნიშვნელოსაქციელს.

3-ე

მოსწავლეებთან ერთად შევიმუშავებ სხვადასხვა აქტივობების შესაბამის ქცევის წესებს. სასურველია მასწავლებლებს გვქონდეს შეთანხმებული პოზიცია ქცევის წესების შემუშავების დროს .რა სანქციები უნდა შევუსაბამოთ  მოსწავლეებს ქცევის დარღვევის შემთხვევაში.ვაგრძნობინებ მოსწავლეებს რომ ყოველთვის შემიძლია და მზად ვარ ჩვენს შორის ნეგატიური ურთიერთობის დამთავრებისა და ახალი პოზიტიური ურთიერთობის დამყარებისათვის .იმისათვის რომ კლასში  მივაღწიო სასურველი ქცევის ჩამოყალიბებას ვიყენებ სიტყვიერ და ფიზიკურ რეაქციებს .მაგალითად ;გაკვეთილის დასაწყისში  კლასში  მოსწავლეთა მოსაწესრიგებლად ვჩუმდები  .მოსწავლეები თვითონვე ანიშნებენ ერთმანეთს რომ მე მათ დაწყნარებას ველოდები .ან მოსწავლის მიერ დისციპლინის  მსუბუქი დარღვევის დროს ვუახლოვდები მას და ვაძლევ ხმადაბალ მითითებას , რომ მისი  საქციელი მიუღებელია . როცა ასეთი რბილი შენიშვნები შედეგს  არ იძლევა პირდაპირ ,ხმამაღლა ვუთითებ მის მიუღებელ საქციელზე და მოვითხოვ შეწყვიტოს იგი .ყურადღების გარეშე არ მრჩება მოსწავლის სასურველი ქცევა  და ხშირად ვავლენ მათ შესახებ დადებით რეაქციას(შექებას ) თუ ქცევის პრობლემა გახანგრძლივდა, ვხვდები მათ    მშობლებს , საუბრის დროს წინ წამოვწევ მოსწავლეთა დადებით თვისებას და შემდეგ მის არასასურველ საქციელს. ერთობლივი  ძალისხმევით  ვაღწევთ მოსწავლემ აიღოს პასუხისმგებლობა  თავის ქცევაზე .                                                                          

თვითეული  კლასი ,ბავშვი ინდივუდუალურია ,ვთვლი მათთან სხვადასხვა მიდგომაა საჭირო სასურველი შედეგის მისაღწევად ,ჩემი ძალისხმევა უნდა წავმართო მოსწავლეებში საკუთარი ქცევის პასუხისმგებლობის გაზრდისაკენ.ვითანამშრომლებ კოლეგებთან ,მშობლებთან,.წავიკითხავ შესაბამის სამეცნიერო ლიტერატურას , გავივლი  ტრენინგებს .

4-ე

სასწავლო წლის დასაწყისში ვახდენ სასწავლო რესურსების  დათვალიერებას,შესაბამის ადგილებზე  მათ განთავსებას.  თემატური გეგმის შედგენის დროს ყველა კლასში შესაბამის გრაფაში ვუთითებ საჭირო რესურს.მოსწავლეთა მოტივაციის გაზრდის მიზნით ვრთავ მათ სასწავლო  რესურსების შექმნაში. მაგალითად;დედამიწის ამგებელი ქანების შესწავლის დროს მოსწავლეები აგროვებენ რაიონისათვის დამახასიათებელი ქანებს და მინერალებს,უფრო მეტიც ამ საქმიანობას რაიონის გარეთაც ხალისით აგრძელებენ. რესურსების შეგროვებაში ვაჯიბრებ პარალელ კლასელებს. გამარჯვებულ კლასს ვახალისებ ლაშქრობით მდინარე ჯრუჭულის ხეობაში.კლასში აქტივობების   შესაბამისად მერხებს  ხშირად ვუცვლი     ადგილს. მოსწავლეებს ვავალებ   მოიძიონ საჭირო ინფორმაციები ინტერნეტში,შექმნან სლაიდ-შოუები და წარმოგვიდგინონ კლასში.მე კი ბავშვების   მიერ შექმნილ მასალებს ვინახავ შესაბამის განყოფილებაში .                      

ჩემი საგნის სპეციფიკა მაძლევს საშუალებას  ხშირად გამოვიყენო ინტერნეტი.ვეცდები ტრენინგების გავლით კარგად დავაუფლო ტექნიკას.ურთიერთობა გავაგრძელო კოლგებთან,უფრო მეტად ჩავრთო მოსწავლეები სასწავლო რესურსების შექმნაში.

5-ე

მოსწავლეთა საჭიროებების  გათვალისწინებით ვადგენ ყველა კლასისათვის თემატურ გეგმას.  გაკვეთილს ვგეგმავ ესგ  შედეგების მისაღწევად. წლის გავმავლობაში დროდადრო ვუბრუნდები თემატურ გეგმას , ცვლილებების შემთხვევაში შემაქბს შენიშვნების გრაფაში ჩანაწერები, რა განვახორციელე განსხვავებულად ,რომელმა მეთოდმა გაამართლა, რომელ თემას დაჭირდა წინასწარ განსაზღრულზე მეტი ან ნაკლები დრო.სწავლის პროცესის უმნიშვნელოვანესი რგოლი გაკვეთილია, დაგეგმის დროს ვითვალისწინებ ყველა კომპონენტს:გამოწვევა,  სიღრმისეული წდომა, რეფლექსია. გამოყენებულმა საშუალებებმ აუნდა მიმიყვანოს ჩემს მიერ დასახულ მიზანთან, რასაც შევამოწმებ შედეგებით. მიზნის დასახვის დროს ვითვალისწინებ მოსწავლეთა წინარე ცოდნას,ვარკვევ რომელ საგანთან შეძლებენ დაკავშირებას ,ვცდილობ გეგმა იყოს საკმაოდ მოქნილი, რათა მასში შევიტანო საჭირო ცვლილებები.გეოგრაფიული კოორდინატეტების ახსნის დროს ვიყენებ მათემატიკიდან მათ წინარე ცოდნას, ატმოსფერული წნევის ახსნის დროს კი ფიზიკიდან, ვგეგმავ და ვატარებ ინტეგრირებულ გაკვეთილს კოლეგებთან-ისტორიაში, ქიმიაში.კომუნიკაციების შეცწავლამ ისტორიასთან იმტეგრირებით კარგ შედეგამდე მიგვიყვანა.ამ მიმართულებით ჩემი პრაქტიკის გასაუმჯობესებლად გავაძლიერებ კავშირს კოლეგებთან,წავიკითხავ საჭირო ლიტერატურას.

მე-6  რეფლექსია

 სისტემატიურად ვიყენებ სწავლის სხვადასხვა სტრატეგიებს არამარტო მოსწავლეთა მოტივაციის ასამაღლებლად, არამედ მათში სხვადასხვა უნარების გასანვითარებლად:ინფორმაციის მოძიების და გადამუშავების, კრიტიკული აზროვნების, ცოდნის ტრანსფერის, თანამშრომლობის, შემოქმედებითობის, ლოგიკური მსჯელობის უნარებს, რადგან კარგად ვიცი რომ ამ უნარების გარეშე მოსწავლე ვერ იქნება დამოუკიდებლად შემსწავლელი პიროვნება და ვერ მონახავს ადგილს კონკურენტულ გარემოში. გაკვეთილის დაგეგმის დროს ვითვალისწინებ რომელი უნარის ნაკლებობა იგრძნობა კლასში, რას ვერ ახერხებენ მოსწავლეები  დახმარების გარეშე, როცა მინდა კლასს განვუვითარო კრიტიკული აზროვნების უნარი ვგეგმავ სოკრატისეულ მეთოდის გამოყენებას ვიწყებ გაკვეთილის სათაურით გამოწვევას მაგალითად: რატომ არის ჯანმრთელობის პრობლემა გეოგრაფიასთან კავშირში, ვმართავ მცირე დისკურსიას ვისმენ ყველა მოსაზრებას და საკითხის ანალიზს ამით ვახდენ მოსწავლეთა ‘‘ჩარჩოებს გარეთ აზროვნებას. თემის საქართველოს ჰავის განხილვის დროს ვსვავ კითხვას, როგორი იქნებოდა საქართველოს ჰავა ლიხის ქედი რომ არ არსებობდეს ან კავკასიონის ქედი რომ არ იყოს, ჩვენს ჩრდილოეთით ან შავი ზღვა რომ არ არსებობდეს. ვცდილობ გავაცნო სტრატეგიები რომელიც ცოდნის შეძენაში დაეხმარება მაგალითად: ჩანაწერის გაკეთება, ხმამაღალი ფიქრი ,ინფორმაციის გრაფიკული ორგანიზება. აღნიშნულ საკითხეში გაძლიერებისათვის მექნება კონტაქტი კოლეგებთან ვისაც ეს საქმე კარგად გამოდით. სტრატეგიების გამრავალფეროვნებისათვის წავიკითხავ სპეციალურ ლიტერატურას და შელაძლებლობისამებრ გავივლი შესაბამის ტრენინგს.

მე-7 რეფლექსია

 კარგად მესმის მოტივაცია რომ ცოდნის მიმართ პოზიტიური დამოკიდებულების ჩამოყალიბების აუცილებელი პირობაა ვცდილობ მოსწავლეებში ავღძრა შინაგანი მოტივაცია ყურადღება გაამახვილონ სასწავლო საქმიანობაზე და არა ჯილდოზე (შექება ,მაღალი ნიშანი და ა.შ) ასევე კარგად მესმის გარეგანი მოტივაციის გამოყენებაც კარგ შედეგს იძლევა. ამიტომ არ ვერიდები მის მიზნობრივად გამოყენებას, ვითვალისწინებ პოზიტიურ და ნეგატიურ განმამტკიცებელს. მოტივაციის გამოყენების დროს ვარ ყოველთვის გულწრფელი.მოსწავლეთა მოტივაცია და ჩართულობა სასწავლო პროცესში მჭიდროდაა დაკავშირებული პროცესებია, ამიტომ ვირჩევ მოტივაციის ამაღლების შესაბამის სტრატეგიებს. ვიყენებ ინდივიდუალურ და ჯგუფური მუშაობის სხვადასხვა მეთოდს მაგალითად: ლითოსფეროს ფილების მოძრაობის შესწავლის დროს ჯგუფური მუშაობით გავაკეთეთ მარტივი ცდა  დედამიწის შინაგანი ბირთვისა და მანტიის გახურებით როგორ შეიძლება ‘‘შეშფოთდეს“ დედამიწის ფილები მოსწავლეების ძალისხმევას ვახალისებ გარეგანი მოტივაციით-რაიონის ფარგლებში ლაშქრობის მოწყობით. ამ მიმართულებით ჩემი მუშაობის გასაძლიერებლად მოსწავლეებს ჩავრთავ ეკოკლუბის მუშაობაში, გავაკეთებ პროექტს “ყველაზე ძლიერნი მსოფლიოში’’ მივცემ ინსტრუქციას როგორ მოემზადონ თეორიულად და როგორ მოახდინონ ცოდნის ტრანსფერი პრაქტიკაში მექნება კავშირი რაიონის სკოლებში კოლეგებთან და მასწავლებელთა სახლის შელაბამის სექციასთან გავაკეთებ პრეზენტაციას და ვიდეო გაკვეთილებს.

მე-8 რეფლექსია

 სასწავლო პროცესის შეფასება არის სასწავლო მიზნების მიღწევის ხარისხის დამდგენი მონაცემების შეგროვებისა და ანალიზის მუდმივი პროცესი. შეფასების საფუძვლად ვიყენებ ეროვნულ სასწავლო გეგმასა და საგნობრის სტანდარტს. მას ვიყენებ არა მხოლოდ ცოდნის შესაფასებლად, არამედ მოსწავლის სწავლის პროცესის გასაუმჯობესებლად. მუდმივად ვუწევ მონიტორინგს მოსწავლეთა სწავლის პროცესს და ვაძლევ მათ უკუკავშირს. კარგად ვიცნობ შეფასების პრინციპებს, რომ შეფასებაში მთავარია სანდოობა, ვალიდულობა, ობიექტურობა და გამჭვირვალობა. მოსწავლეთა მიღწევებს ვამოწმებ სხვადასხვა მეთოდის გამოყენებით: გამოკითხვა, პრეზენტაცია, შეკითხვები. შემაჯამებელი სამუშაოებს ვუსაბამებ სასწავლო მიზანს. ვუხსნი თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების მნიშვნელობას და ვაძლევ ისეთ დავალებებს რომლებიც ამ უნარების განვითარებაში ეხმარება. უკუკავშირის შემთხვევაში მოსწავლეს ვაძლევ ინფორმაციას თუ რა შეასრულა მან კარგად და რა ხარვეზებით. ვიყენებ უკუკავშირის სხვადასხვა ფორმას: დაკვირვებას, ტესტს, კითხვა-პასუხს, ზეპირ გამოკითხვას, პრეზენტაციას და ა.შ. შემაჯამებელი სამუშაოს  გასწორების შემდეგ ერთერთ მოსწავლეს გაუჩნდა ეჭვი თავისი ნაშრომის ობიექტურად გასწორებაში ამ დროს გამოვიყენე მეორე ძლიერი მოსწავლე. მის შეფასებას ვადარებ ჩემსას და შედარების პროცესში ვრთავ დაეჭვებულ მოსწავლეს, რომელიც მიხვდა თავის შეცდომას და დარწმუნდა ნაშრომის გასწორების ობიექტურობაში. ჩემი სუსტი მხარეა მოსწავლეთა ნაკლებად ჩართულობა კრიტერიუმების, რუბლიკების შემუშავების პროცესში ამ მიზნით გავაძლიერებ ურთიერთობას იმ კოლეგასთან რომელსაც ეს საქმე კარგად გამოდის, წავიკითხავ შესაბამის ლიტერატურას და გავივლი ტრენინგს.

მე-2-რეფლექსია            მოსწავლეთა  თანასწორუფლებიანობის უზრუნველყოფისათვის კლასში ვქმნი თანამშრომლობით გარემოს. ხშირად ვიყენებ დისკუსიის მეთოდს.ვახსენებ დისკუსიის წარმართვის წესს,პატივი სცენ განსხვავებულ პოზიციას, თვალსაზრისს. მიზნის მისაღწევად ვქმნი კეთილგანწყობილ და ღია გარემოს,მოსწავლეებს არ აქვთ შიში განსხვავებული აზრის დაფიქსირებისა. ვუბიძგებ თავიანთი მოსაზრება განამტკიცონ არგუმენტირებული მსჯელობით. მაგალთად როცა დისკუსია კულტურულ გლობალიზაციაზე გავმართე მოსწავლეებს აზრის თამამად გამოთქმისაკენ ვუბიძგე,ვარ ყურადღებით ,რათა კამათი კომფლიქტში არ გადაიზარდოს.დისკუსიის დროს ვარ კეთილგანწყობილი, პარტნიორი, თანამშრომელი.რელიგიური  შეხედულებების გასარკვებლად ვგეგმავ აქტივობებს წყვილებში. მოსწავლეებს ვთხოვ გაუზიარონ ერთმანეთს ქრისტიანული რელიგიის რიტუალებიდან რას ასრულებს მისი ოჯახი,არის თუ არა თვითონაც ჩართული, სხვა რელიგიების გაცნობით მიმყავს დასკვნამდე რომ ყველა აღმსარებლობის ადამიანი პატივსაცემია . ქრისტიანობის სხვა მიმდინარეობის მოსწავლეებს ვიყენებ, როგორც რესურსს(მაგალითად იეღოვას მოწმეებს) ვაძლევ საშუალებას გვიამბონ თავისი რწმენის შესახებ. მე ვარ მაგალითი მოსწავლეების მიმართ პატივისცემისა,ამასვე მოვითხოვ  მათგან  ერთმანეთისა და მასწავლებლებისადმი.  ცნობადი ადამიანების ცხოვრებისეული მაგალითების მოყვანით (პაატა ბურჭულაძე,ჯეკი ჩანი, ანჯელინა ჯოლი) ვახდენ მათში ურთიერთდახმარებისა და თანადგომის უნარის განვითარებას.     ამ   მიმართულებით ჩემი მუშაობის გასაძლიერებლად    მოვიძიებ ინფორმაციას ინტერნეტში ამ მხრივ საინტერესო ადამიანებისა და ასევე ჩვენს ირგვლივ       მყოფ სიკეთის მქნელ  ადამიანების   შესახებ და      გავაცნობ მოსწავლეებს. წავახალისებ ამ მიმართულებით თუნდაც უმნიშვნელოსაქციელს.              

    

მოსწავლეებთან ერთად შევიმუშავებ სხვადასხვა აქტივობების შესაბამის ქცევის წესებს. სასურველია მასწავლებლებს გვქონდეს შეთანხმებული პოზიცია ქცევის წესების შემუშავების დროს .რა სანქციები უნდა შევუსაბამოთ  მოსწავლეებს ქცევის დარღვევის შემთხვევაში.ვაგრძნობინებ მოსწავლეებს რომ ყოველთვის შემიძლია და მზად ვარ ჩვენს შორის ნეგატიური ურთიერთობის დამთავრებისა და ახალი პოზიტიური ურთიერთობის დამყარებისათვის .იმისათვის რომ კლასში  მივაღწიო სასურველი ქცევის ჩამოყალიბებას ვიყენებ სიტყვიერ და ფიზიკურ რეაქციებს .მაგალითად ;გაკვეთილის დასაწყისში  კლასში  მოსწავლეთა მოსაწესრიგებლად ვჩუმდები  .მოსწავლეები თვითონვე ანიშნებენ ერთმანეთს რომ მე მათ დაწყნარებას ველოდები .ან მოსწავლის მიერ დისციპლინის  მსუბუქი დარღვევის დროს ვუახლოვდები მას და ვაძლევ ხმადაბალ მითითებას , რომ მისი  საქციელი მიუღებელია . როცა ასეთი რბილი შენიშვნები შედეგს  არ იძლევა პირდაპირ ,ხმამაღლა ვუთითებ მის მიუღებელ საქციელზე და მოვითხოვ შეწყვიტოს იგი .ყურადღების გარეშე არ მრჩება მოსწავლის სასურველი ქცევა  და ხშირად ვავლენ მათ შესახებ დადებით რეაქციას(შექებას ) თუ ქცევის პრობლემა გახანგრძლივდა, ვხვდები მათ    მშობლებს , საუბრის დროს წინ წამოვწევ მოსწავლეთა დადებით თვისებას და შემდეგ მის არასასურველ საქციელს. ერთობლივი  ძალისხმევით  ვაღწევთ მოსწავლემ აიღოს პასუხისმგებლობა  თავის ქცევაზე .                                                                           

თვითეული  კლასი ,ბავშვი ინდივუდუალურია ,ვთვლი მათთან სხვადასხვა მიდგომაა საჭირო სასურველი შედეგის მისაღწევად ,ჩემი ძალისხმევა უნდა წავმართო მოსწავლეებში საკუთარი ქცევის პასუხისმგებლობის გაზრდისაკენ.ვითანამშრომლებ კოლეგებთან ,მშობლებთან,.წავიკითხავ შესაბამის სამეცნიერო ლიტერატურას , გავივლი  ტრენინგებს  

    

სასწავლო წლის დასაწყისში ვახდენ სასწავლო რესურსების  დათვალიერებას,შესაბამის ადგილებზე  მათ განთავსებას.  თემატური გეგმის შედგენის დროს ყველა კლასში შესაბამის გრაფაში ვუთითებ საჭირო რესურს.მოსწავლეთა მოტივაციის გაზრდის მიზნით ვრთავ მათ სასწავლო  რესურსების შექმნაში. მაგალითად;დედამიწის ამგებელი ქანების შესწავლის დროს მოსწავლეები აგროვებენ რაიონისათვის დამახასიათებელი ქანებს და მინერალებს,უფრო მეტიც ამ საქმიანობას რაიონის გარეთაც ხალისით აგრძელებენ. რესურსების შეგროვებაში ვაჯიბრებ პარალელ კლასელებს. გამარჯვებულ კლასს ვახალისებ ლაშქრობით მდინარე ჯრუჭულის ხეობაში.კლასში აქტივობების   შესაბამისად მერხებს  ხშირად ვუცვლი     ადგილს. მოსწავლეებს ვავალებ   მოიძიონ საჭირო ინფორმაციები ინტერნეტში,შექმნან სლაიდ-შოუები და წარმოგვიდგინონ კლასში.მე კი ბავშვების   მიერ შექმნილ მასალებს ვინახავ შესაბამის განყოფილებაში .                      

ჩემი საგნის სპეციფიკა მაძლევს საშუალებას  ხშირად გამოვიყენო ინტერნეტი.ვეცდები ტრენინგების გავლით კარგად დავაუფლო ტექნიკას.ურთიერთობა გავაგრძელო კოლგებთან,უფრო მეტად ჩავრთო მოსწავლეები სასწავლო რესურსების შექმნაში.

მე-4-რეფლექსია

        

v-refleqsia მოსწავლეთა საჭიროებების  გათვალისწინებით ვადგენ ყველა კლასისათვის თემატურ გეგმას.  გაკვეთილს ვგეგმავ ესგ  შედეგების მისაღწევად. წლის გავმავლობაში დროდადრო ვუბრუნდები თემატურ გეგმას , ცვლილებების შემთხვევაში შემაქბს შენიშვნების გრაფაში ჩანაწერები, რა განვახორციელე განსხვავებულად ,რომელმა მეთოდმა გაამართლა, რომელ თემას დაჭირდა წინასწარ განსაზღრულზე მეტი ან ნაკლები დრო.სწავლის პროცესის უმნიშვნელოვანესი რგოლი გაკვეთილია, დაგეგმის დროს ვითვალისწინებ ყველა კომპონენტს:გამოწვევა,  სიღრმისეული წდომა, რეფლექსია. გამოყენებულმა საშუალებებმ აუნდა მიმიყვანოს ჩემს მიერ დასახულ მიზანთან, რასაც შევამოწმებ შედეგებით. მიზნის დასახვის დროს ვითვალისწინებ მოსწავლეთა წინარე ცოდნას,ვარკვევ რომელ საგანთან შეძლებენ დაკავშირებას ,ვცდილობ გეგმა იყოს საკმაოდ მოქნილი, რათა მასში შევიტანო საჭირო ცვლილებები.გეოგრაფიული კოორდინატეტების ახსნის დროს ვიყენებ მათემატიკიდან მათ წინარე ცოდნას, ატმოსფერული წნევის ახსნის დროს კი ფიზიკიდან, ვგეგმავ და ვატარებ ინტეგრირებულ გაკვეთილს კოლეგებთან-ისტორიაში, ქიმიაში.კომუნიკაციების შეცწავლამ ისტორიასთან იმტეგრირებით კარგ შედეგამდე მიგვიყვანა.ამ მიმართულებით ჩემი პრაქტიკის გასაუმჯობესებლად გავაძლიერებ კავშირს კოლეგებთან,წავიკითხავ საჭირო ლიტერატურას.

მე-6  რეფლექსია. სისტემატიურად ვიყენებ სწავლის სხვადასხვა სტრატეგიებს არამარტო მოსწავლეთა მოტივაციის ასამაღლებლად, არამედ მათში სხვადასხვა უნარების გასანვითარებლად:ინფორმაციის მოძიების და გადამუშავების, კრიტიკული აზროვნების, ცოდნის ტრანსფერის, თანამშრომლობის, შემოქმედებითობის, ლოგიკური მსჯელობის უნარებს, რადგან კარგად ვიცი რომ ამ უნარების გარეშე მოსწავლე ვერ იქნება დამოუკიდებლად შემსწავლელი პიროვნება და ვერ მონახავს ადგილს კონკურენტულ გარემოში. გაკვეთილის დაგეგმის დროს ვითვალისწინებ რომელი უნარის ნაკლებობა იგრძნობა კლასში, რას ვერ ახერხებენ მოსწავლეები  დახმარების გარეშე, როცა მინდა კლასს განვუვითარო კრიტიკული აზროვნების უნარი ვგეგმავ სოკრატისეულ მეთოდის გამოყენებას ვიწყებ გაკვეთილის სათაურით გამოწვევას მაგალითად: რატომ არის ჯანმრთელობის პრობლემა გეოგრაფიასთან კავშირში, ვმართავ მცირე დისკურსიას ვისმენ ყველა მოსაზრებას და საკითხის ანალიზს ამით ვახდენ მოსწავლეთა ‘‘ჩარჩოებს გარეთ აზროვნებას. თემის საქართველოს ჰავის განხილვის დროს ვსვავ კითხვას, როგორი იქნებოდა საქართველოს ჰავა ლიხის ქედი რომ არ არსებობდეს ან კავკასიონის ქედი რომ არ იყოს, ჩვენს ჩრდილოეთით ან შავი ზღვა რომ არ არსებობდეს. ვცდილობ გავაცნო სტრატეგიები რომელიც ცოდნის შეძენაში დაეხმარება მაგალითად: ჩანაწერის გაკეთება, ხმამაღალი ფიქრი ,ინფორმაციის გრაფიკული ორგანიზება. აღნიშნულ საკითხეში გაძლიერებისათვის მექნება კონტაქტი კოლეგებთან ვისაც ეს საქმე კარგად გამოდით. სტრატეგიების გამრავალფეროვნებისათვის წავიკითხავ სპეციალურ ლიტერატურას და შელაძლებლობისამებრ გავივლი შესაბამის ტრენინგს.

მე-7 რეფლექსია. კარგად მესმის მოტივაცია რომ ცოდნის მიმართ პოზიტიური დამოკიდებულების ჩამოყალიბების აუცილებელი პირობაა ვცდილობ მოსწავლეებში ავღძრა შინაგანი მოტივაცია ყურადღება გაამახვილონ სასწავლო საქმიანობაზე და არა ჯილდოზე (შექება ,მაღალი ნიშანი და ა.შ) ასევე კარგად მესმის გარეგანი მოტივაციის გამოყენებაც კარგ შედეგს იძლევა. ამიტომ არ ვერიდები მის მიზნობრივად გამოყენებას, ვითვალისწინებ პოზიტიურ და ნეგატიურ განმამტკიცებელს. მოტივაციის გამოყენების დროს ვარ ყოველთვის გულწრფელი.მოსწავლეთა მოტივაცია და ჩართულობა სასწავლო პროცესში მჭიდროდაა დაკავშირებული პროცესებია, ამიტომ ვირჩევ მოტივაციის ამაღლების შესაბამის სტრატეგიებს. ვიყენებ ინდივიდუალურ და ჯგუფური მუშაობის სხვადასხვა მეთოდს მაგალითად: ლითოსფეროს ფილების მოძრაობის შესწავლის დროს ჯგუფური მუშაობით გავაკეთეთ მარტივი ცდა  დედამიწის შინაგანი ბირთვისა და მანტიის გახურებით როგორ შეიძლება ‘‘შეშფოთდეს“ დედამიწის ფილები მოსწავლეების ძალისხმევას ვახალისებ გარეგანი მოტივაციით-რაიონის ფარგლებში ლაშქრობის მოწყობით. ამ მიმართულებით ჩემი მუშაობის გასაძლიერებლად მოსწავლეებს ჩავრთავ ეკოკლუბის მუშაობაში, გავაკეთებ პროექტს “ყველაზე ძლიერნი მსოფლიოში’’ მივცემ ინსტრუქციას როგორ მოემზადონ თეორიულად და როგორ მოახდინონ ცოდნის ტრანსფერი პრაქტიკაში მექნება კავშირი რაიონის სკოლებში კოლეგებთან და მასწავლებელთა სახლის შელაბამის სექციასთან გავაკეთებ პრეზენტაციას და ვიდეო გაკვეთილებს.

მე-8 რეფლექსია. სასწავლო პროცესის შეფასება არის სასწავლო მიზნების მიღწევის ხარისხის დამდგენი მონაცემების შეგროვებისა და ანალიზის მუდმივი პროცესი. შეფასების საფუძვლად ვიყენებ ეროვნულ სასწავლო გეგმასა და საგნობრის სტანდარტს. მას ვიყენებ არა მხოლოდ ცოდნის შესაფასებლად, არამედ მოსწავლის სწავლის პროცესის გასაუმჯობესებლად. მუდმივად ვუწევ მონიტორინგს მოსწავლეთა სწავლის პროცესს და ვაძლევ მათ უკუკავშირს. კარგად ვიცნობ შეფასების პრინციპებს, რომ შეფასებაში მთავარია სანდოობა, ვალიდულობა, ობიექტურობა და გამჭვირვალობა. მოსწავლეთა მიღწევებს ვამოწმებ სხვადასხვა მეთოდის გამოყენებით: გამოკითხვა, პრეზენტაცია, შეკითხვები. შემაჯამებელი სამუშაოებს ვუსაბამებ სასწავლო მიზანს. ვუხსნი თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების მნიშვნელობას და ვაძლევ ისეთ დავალებებს რომლებიც ამ უნარების განვითარებაში ეხმარება. უკუკავშირის შემთხვევაში მოსწავლეს ვაძლევ ინფორმაციას თუ რა შეასრულა მან კარგად და რა ხარვეზებით. ვიყენებ უკუკავშირის სხვადასხვა ფორმას: დაკვირვებას, ტესტს, კითხვა-პასუხს, ზეპირ გამოკითხვას, პრეზენტაციას და ა.შ. შემაჯამებელი სამუშაოს  გასწორების შემდეგ ერთერთ მოსწავლეს გაუჩნდა ეჭვი თავისი ნაშრომის ობიექტურად გასწორებაში ამ დროს გამოვიყენე მეორე ძლიერი მოსწავლე. მის შეფასებას ვადარებ ჩემსას და შედარების პროცესში ვრთავ დაეჭვებულ მოსწავლეს, რომელიც მიხვდა თავის შეცდომას და დარწმუნდა ნაშრომის გასწორების ობიექტურობაში. ჩემი სუსტი მხარეა მოსწავლეთა ნაკლებად ჩართულობა კრიტერიუმების, რუბლიკების შემუშავების პროცესში ამ მიზნით გავაძლიერებ ურთიერთობას იმ კოლეგასთან რომელსაც ეს საქმე კარგად გამოდის, წავიკითხავ შესაბამის ლიტერატურას და გავივლი ტრენინგს.